Bút thử điện là gì?

Bút thử điện là dụng cụ thông dụng để kiểm tra nhanh trước khi sửa chữa thiết bị có bị rò điện, hoặc phích cắm trong nhà có điện hay không.

Bút thử điện dùng để kiểm tra nhanh thiết bị điện có bị rò điện hay không

Phân loại bút thử điện:

• Bút thử điện có tiếp xúc với nguồn điện: Đây là loại bút thử điện sử dụng hiệu ứng điện dung ký sinh trên cơ thể người để hoạt động. Bút thử điện tiếp xúc với nguồn điện cũng là loại nguyên bản nhất, xuất hiện trên thị trường từ rất sớm và được sử dụng phổ biến trong nhiều gia đình.
• Bút thử điện cảm ứng không tiếp xúc: Khác với loại ở trên, cấu tạo bút thử điện này khá đặc biệt. Nó hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ của dòng điện để kiểm tra sự hiện diện của dòng điện. Bút thử điện cảm ứng không tiếp xúc có thể phát hiện dòng từ trường này và thông báo qua đèn báo ở đầu bút.

Cấu tạo bên trong bút thử điện

Cấu tạo bên trong của bút thử điện bao gồm thân bằng kim loại tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện. Tiếp theo là phần điện trở nối trực tiếp với bóng neon, lò xo dẫn điện và cuối cùng là đầu kim loại. Vỏ ngoài của bút thử điện được làm bằng loại nhựa chuyên dụng có khả năng cách điện rất tốt, bảo vệ tính mạng người sử dụng trong quá trình làm việc với những thiết bị điện hoặc các vật mang điện.

Ngoài ra, kẹp gài của bút thử điện dùng để treo hay dắt bút điện lên giá hoặc chỗ để. Nắp bút làm bằng kim loại dùng để lắp trên đầu phần tay cầm có công dụng để mở khi bút gặp sự cố. Vỏ tay cầm được làm bằng nhựa cách điện, đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Cấu tạo chi tiết các bộ phận bên trong của bút thử điện

Cách dùng bút thử điện

Ta đặt một đầu bút vào mạch cần đo, ngón tay ta đặt tiếp xúc với phần đỉnh kim loại phía trên đầu bút. Nếu mạch có điện, bộ phận bóng đèn nê-on trên bút sẽ sáng điện lên.

Cách sử dụng bút thử điện đơn giản

2Nguyên lý hoạt động bút thử điện

Bút thử điện áp thấp sử dụng hiệu ứng điện dung ký sinh trên cơ thể người để có thể hoạt động được.

Khi đầu bút được đặt lên vật mang điện, dòng điện sẽ đi qua điện trở, qua bóng đèn và qua dung kháng của cơ thể người để hình thành mạch kín, làm cho bóng đèn sáng lên. Thông thường, dòng điện này rất nhỏ nên không đủ để gây giật chết người.

Đèn neon báo đỏ, khi thiết bị cần kiểm tra có mang dòng điện

3Cách sử dụng bút thử điện an toàn

Dùng bút thử điện kiểm tra đường dây điện xoay chiều

Bút thử điện phát sáng vì khi đặt bút vào 1 trong 2 chấu cắm nếu đó là dây nóng bút thử điện sẽ phát sáng đèn, nếu đó là dây nguội thì đèn sẽ không phát sáng.

Dùng bút thử điện để kiểm tra dây điện của nguồn điện xoay chiều

Nếu đèn ở bút thử điện đều sáng khi tiếp xúc bút thử điện với dây pha hoặc dây trung tính thì nguồn điện ấy có vấn đề, phải kiểm tra nguồn điện ngay tránh gây nguy hiểm khi sử dụng điện. Vì dây trung tính (dây trung hòa) là dây không có điện nên bút thử điện sẽ không sáng.

Dùng bút thử điện để phân biệt điện xoay chiều với một chiều

Khi bóng đèn neon của bút thử điện thông điện, chỉ có cực đấu với cực âm của nguồn một chiều là phát sáng.

Khi thử với nguồn xoay chiều, hai cực của bóng đèn neon thay nhau làm cực +/- nên cả hai cực cùng phát sáng. Khi nối bút thử điện vào cực dương (+) và cực âm (-) của mạch điện một chiều thì chỉ có cực nối với cực (-) của nguồn điện mới phát sáng.

Bút thử điện có thể phân biệt được nguồn điện xoay chiều với một chiều

Dùng bút thử điện để phân biệt điện cực của nguồn một chiều

Khi đấu bút thử điện vào cực dương (+) và cực âm (-) của mạch điện một chiều thì chỉ có cực đấu với cực (-) của nguồn điện mới phát sáng.

Lưu ý khi dùng:

• Bút sẽ không thể sử dụng để kiểm tra điện áp một chiều (DC).
• Do bút thử điện sử dụng điện dung ký sinh trên cơ thể người để làm vật dẫn điện nên